تأملی بر تقلیل فرسودگی شغلی در پرتو تاب‌آوری

شرایط محیط کار اعم از عوامل فیزیکی، اجتماعی روانشناختی بر عملکرد شغلی و میزان بهره‌وری کارکنان تأثیر گذار است. در دنیای کار، ماهیت برخی از مشاغل و تجارب بگونه‌ای است که خواه ناخواه افراد دچار مشکل می‌شوند، به گونه‌ای که ممکن است سلامت روانی آنها تهدید شود و بصورت معضل فرسودگی شغلی در نیروی انسانی بروز کند. از آنجائیکه یکی از سرمایه‌های ارزشمند سازمانی در عصر حاضر نیروی انسانی آن می‌باشد لذا توجه به ظرفیت فردی و روانی- به عنوان سازوکارها و تکنیک‌های درون سازمانی و کم‌هزینه- نه تنها برای مقابله با این شرایط ناگوار و بلکه هم‌چنین به منزله‌ی تجربه و فرصتی برای ارتقاء قابلیت‌های فردی و سازمانی حائز اهمیت است. لذا در این پژوهش با هدف دستیابی به سازکاروهای کاهش فرسودگی شغلی، اثر تاب‌آوری بر فرسودگی شغلی بررسی شده است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی است و به روش توصیفی- همبستگی صورت گرفته است. حجم نمونه تعداد 234 نفر از کارشناسان و کارکنان شرکت گاز استان مرکزی می‌باشند، که بصورت تصادفی طبقه‌ای انتخاب شده‌اند. ابزارهای استفاده‌ شده در این پژوهش، پرسشنامه استاندارد تاب‌آوری کانر و دیویدسون (2003) و پرسشنامه استاندارد فرسودگی شغلی ماسلاچ و جکسون (1986) می‌باشد، که پایایی آن‌ها از طریق آلفای کرونباخ به ترتیب 936/0 و 828/0 به دست آمد و روش تحلیل عاملی تأییدی برای بررسی روایی مورد استفاده قرار گرفته است. داده‌ها نیز با بهره‌مندی از همبستگی پیرسون، رگرسیون خطی، و مدل معادلات ساختاری تحلیل شدند. نتایج نشان داد تاب‌آوری تأثیر منفی و معناداری بر فرسودگی شغلی دارد و می تواند موجب تعدیل آن شود. از اینرو پیشنهاد می‌شود با ایجاد ساختارهای مناسب و تقویت کننده‌ی تاب‌آوری، از این ظرفیت فردی و روانی افراد برای تقلیل معضل فرسودگی شغلی بهره گرفته شود.